Maria Magdalena, of Maria van Magdala is een Bijbels figuur uit het Nieuwe Testament, waarin wordt vermeld dat zij behoorde tot de groep van vrouwen die aanwezig waren bij de kruisiging van Christus, zijn graflegging en zijn opstanding. Haar feestdag (gedachtenis) valt op 22 juli.
Magdalena betekent: van, uit Magdala. Magdala of Migdal of Magadan was een stadje op de westelijke oever van het Meer van Tiberias. Lucas noemt haar niet gewoon Maria Magdalena, maar zegt "Maria, die Magdalena genoemd wordt".
De Bijbel geeft niet veel informatie over haar. Ze wordt reeds vermeld in Lucas 8:2, waar staat dat Jezus haar bevrijdde van zeven duivelse geesten.
Zij volgde Jezus vanuit Galilea naar Jeruzalem en was aanwezig bij de kruisiging (Marcus 15:40, Matteüs 27:56, 61 en Johannes 19:25) en de graflegging (Marcus 15:47 en Mattheus 27:61). In Johannes 20:1-18 staat dat zij de opstanding van Jezus heeft meegemaakt en dat zij de eerste was die hem zag na zijn opstanding.
In de loop van de geschiedenis werd zij door de gevestigde waarden soms aangezien als een vrouw van lichte zeden; dit berustte echter niet op de Bijbel. Zij zou door paus Gregorius de Grote in 591 tijdens een preek in San Clemente verwisseld zijn met Maria van Bethanië (Johannes 12:1-8) en met de boetvaardige zondares uit Lucas 7:36-50 (die moeilijk dezelfde persoon kunnen zijn). In de zesde eeuw stelde Paus Gregorius I Maria Magdalena expliciet gelijk aan de boetvaardige zondares (vrouw van lichte zeden) uit Lucas 7. In die hoedanigheid is zij vaak voorgesteld in legendes en kunstwerken. Het standpunt over Maria Magdalena als zondige vrouw is door de Rooms-Katholieke Kerk in 1969 nader gepreciseerd.
Deze vermenging van verschillende figuren in de persoon van Maria Magdalena is een ontwikkeling in de Latijnse Kerk, die in de oosterse traditie niet heeft plaatsgevonden. De eerste bestrijder van de onjuiste voorstelling van Maria Magdalena (nl. als zondige vrouw) was Jacob Faber, die zijn bezwaren neerschreef in zijn in 1517 verschenen De Maria Magdalena et triduo Christi disceptatio. Sinds 1969 wordt Maria Magdalena echter niet meer als boetvaardige zondares opgenomen in de heiligenkalender.
Op 10 juni 2016 heeft de Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Discipline van de Sacramenten aangekondigd dat de verplichte gedachtenis van de heilige Maria Magdalena op 22 juli wordt verheven tot een Feest. In haar desbetreffende brief vermeldt deze Congregatie onder meer dat de H.Thomas van Aquino haar al Apostel van de Apostelen noemde. (Immers volgens de christelijke Bijbel in het Nieuwe Testament is Jezus het eerst aan haar verschenen en heeft haar bij deze verschijning gezegd: "Ga naar mijn broeders en zeg hen: Ik stijg op naar mijn Vader en uw Vader, naar mijn God en uw God." (Joh. 20,1-18)). Paus Franciscus heeft deze verheffing bepaald als passend in het heilig jaar van de Barmhartigheid.
Een middeleeuwse legende wil dat zij stierf in Efeze, in de omgeving van Johannes de Evangelist. Een westerse middeleeuwse legende verhaalt hoe zij met Lazarus naar Zuid-Frankrijk zou zijn gekomen en in Aix-en-Provence of in Saint-Maximin zijn begraven. Vooral de cultus in de basiliek La Madeleine te Vézelay, waar men sinds de 11e eeuwbeweert haar relieken te bezitten, heeft de verering van Maria Magdalena in West-Europa bevorderd.
Wikipedia