■ Fortes in Fide ■ De Duitse bisschoppen zijn voor een groot deel de weg kwijt. Dat is erg voor de Duitse Kerk die evenals alle kerken in het Westen door de secularisatie en teruggang in geloof wordt getroffen. Hun bisschoppen bieden de gelovigen in deze crisissituatie geen houvast en degelijke leiding. Dat is ook erg voor de hele katholieke Kerk want de Duitsers hebben door hun geld invloed, ook in Rome.
Op belangrijke punten bewegen de bisschoppen mee met de secularisatie, richting aanpassing van de wereld. Onverbloemd wordt dit door kardinaal Marx, voorzitter van de Duitse Bisschoppenconferentie onder woorden gebracht na de onlangs gehouden van vergadering van de Bisschoppen. Hij zei toen letterlijk:
“De seksuele moraal van de Kerk heeft de doorslaggevende bevindingen van de theologie en de menswetenschappen nog niet in zich opgenomen. De personale betekenis van de seksualiteit krijgt onvoldoende aandacht. Het resultaat: de verkondiging van de moraal biedt de meerderheid van de gelovigen geen oriëntatie. Dat leidt tot een gettobestaan. Wij merken hoe vaak wij met de mond vol tanden staan in kwesties betreffende het seksuele gedrag in onze tijd.”
Met andere woorden: de katholieke moraal wordt door steeds minder mensen aanvaard. De uitleg ervan wordt door steeds minder mensen begrepen en de bisschoppen schamen zich eigenlijk ook voor die uitleg tegenover de wereld. We worden een klein groepje. Dat willen de bisschoppen niet en daarom willen ze de seksuele moraal “versoepelen” zodat ze voor de wereld aanvaardbaar wordt. Volgens de bisschoppen kan en moet men dit doen, omdat de kerkelijke moraal zich nog niet de belangrijke resultaten van de theologie en de menswetenschappen heeft eigen gemaakt.
Sinds de jaren zestig van vorige eeuw zien we ontwikkeling in moraaltheologie die zich weg beweegt van de traditionele moraal en van de leer van de Kerk (bv. Franz Böckle, Bernhard Häring in zijn latere periode) die weinig of niets op heeft met de natuurwet (een van de fundamenten van de traditionele katholieke moraal) en die vervalt tot een autonome moraal (eigen geweten als ultieme norm) of een goede-bedoelingen-moraal (waarin de objectieve daad voor de moraliteit nauwelijks nog een rol speelt). Alle problemen die de traditionele moraal aan de (moderne) mens stelt, vallen in die moraalsystemen weg. Dan men kan zonder problemen meegaan met de seculiere rest van de wereld. Homoseksualiteit bijv. is in de traditionele moraal “objectief ongeordend” omdat de menselijke seksualiteit van nature (van Godswege) verbonden is met de complementariteit van man en vrouw en de voortplanting. Laat je die norm schieten en leg je de moraliteit in een persoonlijke beleefde liefde en trouw, in een relatie van er-wederzijds-voor-elkaar-zijn, dan is homoseksualiteit geen probleem. En zo kun je ieder heet hangijzer vanuit verschillende systemen bekijken. Alleen: de Kerk heeft die autonome moraal en die goede-bedoelingen-moraal altijd afgekeurd. De Kerk ziet het geweten niet als een norm maar als een instrument dat door de normen gevormd moet worden. Paus Johannes Paulus II heeft in de Encycliek Veritatis Splendo (1993) krachtig stelling genomen tegen de foutieve moraal en de traditionele katholieke moraal verdedigd.
Het merendeel van de Duitse bisschoppen hebben zich nu openlijk (mede waarschijnlijk vanwege de dubbelheid van de huidige paus) aan de kant van de antikatholieke moraal geschaard. Zij zijn er waarschijnlijk al mee opgevoed want aan de Duitse universiteiten wordt die moraal sinds de jaren zestig breed gedoceerd. In deze bisschoppen plukken we de wrange vruchten van een al te toegeeflijke houding van de Romeinse instanties tegenover de katholieke universiteiten in de decennia na het Concilie.
Kardinaal Marx constateert nieuwe inzichten in de theologie en in de menswetenschappen en hij doet alsof deze normatief zouden zijn. Echter: theologen kunnen de meeste vreemde dingen beweren, als ze los raken van het geloof van de Kerk en naam willen maken als origineel en modern theoloog. “Doorslaggevend” zijn de bevindingen van dergelijke theologen alleen voor hen die ervoor open staan en voor wie het traditionele geloof te veeleisend is. Nog “dunner” is een beroep op de menswetenschappen. We weten toch allemaal dat de menswetenschappen volledig gekleurd worden door de “geloofssystemen” waarbinnen ze worden beoefend. In het joods-christelijke “geloofssysteem” tot in de jaren zestig werd in de wetenschappelijke psychologie homoseksualiteit algemeen beschouwd als een perversie evenals pedofilie. Nu de psychologie zich beweegt buiten het joods-christelijke denken en zich overgeleverd heeft aan het libertijns-seculiere denken is homoseksualiteit een normale vorm van seksualiteit geworden. Dat heeft absoluut niets met wetenschap te maken. Er is alleen een andere “geesteswind” gaan waaien.
Zouden de Duitse bisschoppen dat niet door hebben? Misschien niet maar wellicht spelen er ook nog andere dingen. Men heeft in de gaten dat veel van de “gelovigen” die nog trouw de Kirchensteuer betalen, waardoor de Duitse Kerk zich in weelde kan baden en met haar geld invloed kan kopen in de wereld en ook in Rome, de nieuwe moraal zijn gaan aanhangen. Men is bang dat het nadruk leggen op de traditionele moraal veel uittredingen en daarmee verlies van inkomsten tot gevolg zal hebben.. Ook bij bisschoppen geldt het gezegde “om der wille van de smeer likt de kat de kandeleer”.
De bisschoppen hebben nu het gezegde van paus Franciscus opgepakt, dat de Kerk synodaal moet worden. Ze gaan nu in synodaal proces de moraal van de Kerk bij de tijd brengen. U kunt raden waartoe dat zal leiden, zeker als we weten dan bisschop Bode van Osnabrück die bekend staat om zijn onkatholieke opvattingen, het voortouw gaat nemen. Het synodaal proces gaat zich ook buigen over het celibaat van de priesters. Ook hier is het gelovig gehalte niet erg groot en zal men zich ook op dat punt aan de wereld willen aanpassen.
Weet u is wat het tragische is? De manier waarop men de Kerk bij de tijd wil brengen, is niet nieuw. Het is bij de protestanten en de Anglicanen al eerder gebeurd en het heeft daar alleen maar tot meer verval geleid. Je bouwt de Kerk niet op met onkatholieke maatregelen. De Kerk heeft alleen aantrekkingskracht voor de jeugd als ze zichzelf is, als ze duidelijk verschijnt in de waarheid van Christus, en zich niet overgeeft aan de waan van de meerderheid in de wereld.