Het Vaticaan erkent Chinese bisschopbenoemingen. Dat is een grote en omstreden stap om een al decennia durend conflict te beslechten.
Zaterdag maakten het Vaticaan en het Chinese ministerie voor buitenlandse zaken bekend dat zeven door Beijing benoemde bisschoppen alsnog door de paus worden erkend. De voorlopige overeenkomst tussen het Vaticaan en Beijing komt na ruim zeventig jaar waarin de paus en China op een principieel punt tegenover elkaar stonden: wie is er de baas over de benoemingen van bisschoppen in China? Voor Rome was dat altijd uitsluitend de paus, voor China was dat onacceptabel. Met de nu gesloten overeenkomst, waarvan de tekst overigens niet is vrijgegeven, geeft de paus op een belangrijk kernpunt toe aan de Chinese wensen.
Greg Burke, woordvoerder van het Vaticaan, zegt dat de overeenkomst ,,niet politiek maar pastoraal” is, en dat het akkoord ,,de gelovigen in staat stelt om bisschoppen te hebben die in contact staan met Rome, maar die tegelijkertijd worden erkend door de Chinese autoriteiten.”
Kardinaal Joseph Zen, het 86-jarig voormalig hoofd van de katholieke kerk in Hongkong, noemde de overeenkomst een ,,ongelooflijk verraad.” Hij stelde dat het Vaticaan ,,de kudde zo in de bek van de wolf legt.” Hij eist het ontslag van Pietro Parolin die namens het Vaticaan de onderhandelingen met Beijing voert.
Ook anderen wijzen erop dat het Vaticaan het gevaar loopt nu indirect medeplichtig te worden aan onderdrukking van de naar schatting twaalf miljoen katholieken in China. Zij zijn ook bang dat die onderdrukking toeneemt, omdat de steun van Rome voor niet door Beijing erkende bisschoppen nu wegvalt.
De gemeenschap is nu nog verdeeld in een officiële kerk die de door China benoemde bisschoppen erkent, en een ondergrondse, illegale en vaak vervolgde kerk die trouw is aan Rome. De angst is dat juist deze ondergrondse kerk, waarvan vaak de meest overtuigde katholieken lid zijn, nu zal worden opgedoekt.
De voorlopige overeenkomst is mogelijk een voorloper van een veel grotere doorbraak: het aangaan van diplomatieke betrekkingen van het Vaticaan met Beijing. Ook een bezoek van de paus aan China staat op de wensenlijst van het Vaticaan. Daarvoor moet het Vaticaan dan wel eerst de diplomatieke banden met Taiwan verbreken: iets anders zal China vrijwel zeker niet accepteren.
NRC