Paus Benedictus XVI: Liturgie moet hoogste prioriteit hebben



Een onjuiste interpretatie van de liturgiehervorming heeft Gods aanwezigheid verduisterd en is oorzaak van de crisis in de Kerk. Dat schrijft paus-emeritus Benedictus XVI in het voorwoord van een Russische vertaling van zijn verzameld werk over de liturgie.

“Niets gaat boven de goddelijke eredienst. Met deze woorden vestigt St.-Benedictus in zijn Regel de absolute prioriteit van de goddelijke eredienst boven iedere andere taak in het monastieke leven”, schrijft Benedictus in zijn voorwoord. Hij vervolgt: “Dit werd zelfs in het monastieke leven niet direct aangenomen omdat ook landbouw en wetenschap essentiĆ«le taken waren voor monniken. Zowel in landbouw als handwerk en vorming konden soms tijd gevergd worden die belangrijker leken dan de liturgie. Door prioriteit te geven aan de liturgie benadrukt Benedictus ondubbelzinnig de prioriteit van God zelf in ons leven: ‘Op het uur van het getijdengebed, zodra je de bel hoort, laat alles wat je in je handen hebt’, raadt hij met uiterste zorg.”
Alles urgenter dan God

“In het bewustzijn van de mensen van nu, lijken de zaken van God en dus ook de liturgie helemaal niet urgent. Al het mogelijke is dringender. Zaken van God lijken niet dringend. Nu kan men zeggen dat het monastieke leven hoe dan ook iets anders is dan het leven van de mensen in de wereld en dat is zeker waar. En toch is de prioriteit van God die wij zijn vergeten voor iedereen van belang. Als God niet langer belangrijk is, verschuiven de criteria van wat belangrijk is. Door God terzijde te schuiven, onderwerpen man en vrouw zich aan de beperkingen die hen tot slaaf maken van het materiĆ«le en daarmee tegengesteld met hun eigen waardigheid.”
Liturgische hervorming

“In de jaren na het Tweede Vaticaans Concilie ben ik mij opnieuw bewust geworden van de prioriteit van God en de goddelijke eredienst. Het onjuiste verstaan van de liturgische hervorming dat wijdverbreid is in de katholieke Kerk heeft meer en meer nadruk gelegd op het aspect van vorming en haar activiteit en creativiteit. Het menselijk handelen heeft bijna volledig Gods aanwezigheid verduisterd. In die situatie werd het steeds duidelijker dat het bestaan van de Kerk leeft in de juiste viering van de liturgie en dat de Kerk in gevaar is wanneer het primaat van God niet langer naar voren treedt in de liturgie en daarmee in het leven. De diepste oorzaak van de crisis die de Kerk treft ligt in de verduistering van Gods prioriteit in de liturgie.”
‘Groot geschenk’

“Dit alles heeft mij ertoe gebracht mij meer toe te wijden aan het thema van de liturgie dan in het verleden, omdat ik wist dat de juiste vernieuwing van de liturgie fundamenteel is voor de vernieuwing van de Kerk. Op basis van die overtuiging, heb ik de studies in dit elfde deel van de verzamelde werken geschreven. Aan de basis, zij het met alle verschillen, is de essentie van de liturgie in het Oosten en het Westen uniek en hetzelfde. En dus hoop ik dat dit boek ook de christenen in Rusland zal helpen om op een nieuwe en betere manier het grote geschenk te begrijpen dat ons in de heilige liturgie gegeven is.”