■ KRO ■ Kardinaal Willem Eijk, referent voor medische ethiek namens de Nederlandse Bisschoppenconferentie, raadt vaccinatie tegen Covid-19 aan. Dat zegt hij in antwoord op een aantal vragen op RKKerk.nl met betrekking tot het coronavaccin. Volgens hem mag de overheid mensen niet dwingen om zich te laten vaccineren.
“In het belang van het algemeen welzijn, waarbij de menselijk persoon centraal staat, raad ik vaccinatie aan. Mensen zijn dan niet alleen zelf beschermd tegen het virus, maar ook hun naasten worden beschermd en in die zin is vaccineren ook een daad van naastenliefde”, aldus kardinaal Eijk.
“De overheid kan in principe niet met een beroep op het algemeen welzijn mensen dwingen om zich te laten vaccineren. De reden is dat vaccinatie een ingreep in de integriteit van het lichaam van de menselijke persoon betreft. Hiervoor moet de desbetreffende persoon toestemming geven. Wat de overheid wel mag en moet doen is de leden van de samenleving zoveel mogelijk over het vaccin en het belang van vaccinatie voorlichten met als doel zoveel mogelijk mensen te stimuleren om zich te laten inenten.”
Het coronavirus kan alleen een halt worden toegeroepen door middel van vaccinatie. “Het wachten is echter op een vaccin dat het gewenste effect oplevert, namelijk een afdoende afweerreactie tegen het coronavirus teweegbrengt en daardoor de gevaccineerde persoon bescherming biedt tegen infectie met het coronavirus”, zegt de aartsbisschop van Utrecht. Hij voegt eraan toe dat het vaccin geen ernstige bijwerkingen mag hebben.
De mens als geschapen naar Gods beeld en gelijkenis moet volgens het christelijk geloof een ingegeven verantwoordelijkheid waarmaken. “Het is dus ook een ethische opdracht om te zorgen dat er zo snel mogelijk een vaccin beschikbaar komt.”
Eijk constateert dat veel mensen zich verzetten tegen de door de overheid opgelegde coronamaatregelen met een beroep op hun individuele vrijheid. “Puur gedacht vanuit het individu, waarin men zichzelf centraal stelt en geneigd is anderen als toeschouwer te zien, geldt een overheid die dwingende maatregelen oplegt als een bedreiging. Het algemeen welzijn wordt daarbij gemakkelijk uit het oog verloren.”
Het principe van het algemeen welzijn (in het Latijn: bonum commune) is een wezenlijk element van de katholieke sociale leer. Daarbij gaat het volgens de Nederlandse kardinaal niet over een algemeen belang van de staat waaraan de individuele leden van de samenleving eventueel opgeofferd kunnen of moeten worden. “Het algemeen welzijn heeft uiteindelijk tot doel het persoonlijk welzijn van alle leden van de samenleving. Vanuit haar specifieke verantwoordelijkheid mag en zelfs moet de overheid met het oog op het algemeen welzijn dwingende maatregelen opleggen als dat nodig is om de gezondheid van alle leden van de samenleving te beschermen.”
Vaccineren tegen corona is volgens Eijk ook een daad van naastenliefde. “Het bezwaar dat er kan zijn tegen het gebruik van bepaalde cellijnen die volgens een kwade handeling zijn verkregen, is daarbij afgewogen tegen de ernstige reden die er is om Covid-19 – en de ontwrichtende gevolgen daarvan voor de wereldwijde samenleving – een halt toe te roepen.”
De cellijnen waarop Eijk doelt, zijn verkregen uit menselijke foetussen die in de jaren zestig werden geaborteerd.
“Volgens de katholieke leer is medewerking aan een op zich verkeerde of kwade handeling in het algemeen verboden”, legt de kardinaal uit. “Maar deze medewerking kan in sommige gevallen worden gerechtvaardigd, namelijk als degene die medewerking verleent niet instemt met de kwade handeling als zodanig en de handeling waarmee men medewerking verleent niet nabij is aan, maar los staat van de kwade handeling.” Dit is volgens Eijk het geval als de onderzoekers de betreffende cellijnen gebruiken.