■ RD ■ Voor de wereldwijde Rooms-Katholieke Kerk wordt het een belangrijke week. Donderdag komen in het Vaticaan namelijk de hoofden van de bisschoppenconferenties uit tientallen landen bij elkaar om met elkaar te praten over de kwestie die de christenheid al zo lang schade berokkent: het seksueel misbruik door geestelijken. Eigenlijk is die vorige zin niet goed geformuleerd. Want dat de christenheid door deze misbruikzaken schade lijdt, is niet het belangrijkste. Het belangrijkste is dat de Naam van God erdoor gelasterd wordt en dat duizenden slachtoffers een leven leiden dat getekend, beschadigd en soms zelfs verwoest is.
Net na zijn aantreden dachten kenners van het Vaticaan dat paus Franciscus de bezem door de kerk zou halen en definitief af zou rekenen met de misbruikkwestie. Doofpotten zouden opengaan en van bescherming van daders zou geen sprake meer kunnen zijn. Het liep tot nu toe anders. De paus sprak harde woorden, maar zijn daden bleven achter.
Wat daarvan de reden is, is niet duidelijk. Is het tegenwerking van machtige geestelijken in Rome? Kan zelfs een paus niet op tegen organen in de kerk die alles doen om de deksel op de doofpot te houden?
Feit is dat de paus zaterdag de Amerikaanse oud-kardinaal Theodore McCarrick (88) nu ook uit het priesterambt heeft gezet. Volgens het Vaticaan heeft hij zich schuldig gemaakt aan seksueel misbruik van minderjarigen en seminarieleden. Eerder had de paus hem al de kardinaalstitel ontnomen. Een duidelijk signaal, zo aan de vooravond van de bijeenkomst in Rome. Zelf probeert de paus de hoge verwachtingen van de conferentie overigens te temperen.
Maar er is nog een kwestie die een schokgolf door Rome heeft doen gaan. De Franse schrijver, socioloog en journalist Frédéric Martel publiceert deze week zijn boek ”Sodoma, het geheim van het Vaticaan” van 670 pagina’s. Voor zijn boek deed hij onderzoek in meer dan dertig landen en sprak hij 1500 mensen, binnen en buiten het Vaticaan, onder wie 41 kardinalen, 52 bisschoppen, 45 nuntiussen en meer dan 200 priesters en seminaristen. De conclusie: veruit de meerderheid van de geestelijken in het Vaticaan is homoseksueel.
Hoe betrouwbaar de conclusies van Martel zijn, is moeilijk te zeggen. Feit is dat hij wel een mogelijke verklaring geeft waarom het misbruik in de kerk zo moeilijk is aan te pakken. Hogere geestelijke beschermen soms priesters of ze zijn bang voor de mogelijke gevolgen van volstrekte openheid. Wat overigens volgens Martel niet betekent dat hogere geestelijken zelf ook altijd daders zijn van seksueel misbruik. Maar omdat ze als homo soms een dubbelleven leiden, houden ze onderzoekers liever buiten de deur.
Hoe het ook zij: Rome staat een zware week te wachten. En voor de talloze slachtoffers is te hopen dat de paus het deze keer niet bij woorden laat, maar duidelijk maakt dat die woorden consequenties hebben.