Opmerkelijke tussenkomst paus Franciscus over liturgie



blijkbaar is het in sommige gevallen toch wel mogelijk snel te antwoorden. Vreemd ...

Paus Franciscus heeft opmerkelijk snel én publiek gereageerd op een recent commentaar van kardinaal Robert Sarah over de implicaties van zijn Motu proprio Magnum principium. Franciscus corrigeerde Sarah's interpretatie van het document dat gaat over liturgische vertalingen en maakte de Afrikaanse kardinaal nadrukkelijk duidelijk dat het kerkelijke gezag over de liturgische vertalingen daadwerkelijk van Rome naar de plaatselijke bisschoppenconferenties verhuist.

De even snelle als heldere pauselijke tussenkomst, waarvan de inhoud zondag bekend werd maar officieel al dateert van 16 oktober, is opvallend. Kardinaal Sarah staat aan het hoofd van de Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Discipline van de Sacramenten. Hij had in een interview met een Frans tijdschrift gezegd dat de instructie Liturgiam Authenticam uit 2001, die gaat over de principes die gelden voor de vertaling van de liturgische teksten in de volkstaal. duidelijk maakt dat vertalingen nauwer bij de Latijnse tekst moeten aansluiten. Sarah onderstreepte bovendien dat zijn congregatie bij vertalingen nog steeds bepaalde beslissingen aan plaatselijke bisschoppenconferenties of kerkprovincies binnen eenzelfde taalgroep kan opleggen. Dat laatste wordt met Franciscus' interventie, behoudens uitzonderlijke situaties, expliciet gecorrigeerd. De paus verzet zich uitdrukkelijk tegen het opleggen van beslissingen aan bisschoppenconferenties, waardoor de in het kerkrecht voorziene autonomie van de bisschoppen zou worden aangetast.

De paus verduidelijkt verder nog dat de Heilige Stoel weliswaar moet controleren of de eenheid van de Romeinse ritus bij vertalingen behouden blijft. Zij stelt echter geen alternatieve vertaling voor, maar bekrachtigt de door de bisschoppen goedgekeurde versie. Behoudens uitzonderingen, betekent deze bevestiging, niet langer een woord-voor-woordonderzoek van de liturgische tekst. Franciscus onderstreept bovendien dat bepaalde punten van de instructie Liturgiam authenticam verouderd zijn. Bisschoppenconferenties moeten een drievoudige trouw aan de oorspronkelijke Latijnse tekst respecteren en nastreven, namelijk op het vlak tekst, taal en vertaling.
De pauselijke tussenkomst is des te opmerkelijker omdat Franciscus nooit eerder rechtsreeks heeft geantwoord op de dubia, de vijf kritische vragen van vier kardinalen naar verduidelijking over de postsynodale exhortatie Amoris Laetitia. Al beschikten die kardinalen niet (langer) over een officiële autoriteit over de kwestie, terwijl kardinaal Sarah de prefect is van de betreffende congregatie.

Met deze interventie maakt Franciscus in elk geval duidelijk dat het Motu proprio moet worden geïmplementeerd in de geest die hij heeft bedoeld. De paus is, vanuit zijn ervaring bij de werking van de CELAM (Spaans: Consejo Episcopal Latinoamericano, Latijns-Amerikaanse Bisschoppenconferentie), huiverig voor al te veel bemoeienis vanuit Rome en hecht groot belang aan de lokale autonomie van plaatselijke bisschoppen. Deze tussenkomst drukt daarom ook zijn streven uit naar een gezonde decentralisatie in de kerk, die hij als een van de voorname erfenissen van zijn pontificaat wil nalaten.

Bron: I.Media/Crux