Voorbereidend document synode: nieuwe wegen voor evangelisatie Amazone nodig



De Kerk moet nieuwe manieren vinden om mensen die in het Amazonegebied wonen de Eucharistie en pastorale steun aan te kunnen bieden. Dat geldt in het bijzonder voor de inheemse volken die worden bedreigd door gedwongen verplaatsing en uitbuiting.

Dat staat in het voorbereidende document voor de buitengewone bisschoppensynode over het Amazonegebied. Het document werd op 8 juni door het Vaticaan gepubliceerd. De synode komt in oktober 2019 bijeen om zich te buigen over het thema Amazonia: nieuwe wegen voor de Kerk en voor een integrale ecologie.

Er moet “met en voor het volk van God” gezocht worden naar “nieuwe paden voor evangelisatie”. Het Amazonegebied is in “diepe crisis” als gevolg van “voortdurend menselijk ingrijpen” waarin een ‘cultuur van afval’ en een mentaliteit van uitbuiting van hulpbronnen de bovenhand heeft.

De link tussen zorg voor het milieu en de pastorale zorg voor de mensen in het gebied wordt in heel het document belicht, omdat “het beschermen van inheemse volken en hun gronden een fundamentele ethische noodzaak vertegenwoordigt en een basale toewijding aan mensenrechten”.

“Bovendien is het een morele noodzaak voor de Kerk, in lijn met de benadering van integrale ecologie waartoe Laudato Si’ oproept.”

Het document eindigt met dertig vragen. De antwoorden daarop vormen materiaal voor het werkdocument voor de synode.

De vragen gaan onder meer over hoe de Kerk zou moeten reageren op specifieke uitdagingen in het gebied zoals onrechtvaardigheid, geweld en discriminatie, in het bijzonder tegen inheemse volken.

Ook wordt gevraagd naar oplossingen voor een waaier aan pastorale uitdagingen, in het bijzonder het priestertekort in de regio. Dat leidt tot de “onmogelijkheid om overal regelmatig de Eucharistie te kunnen vieren”.

Het werk van de Kerk in de regio moet “opnieuw gelanceerd” worden om haar “gevaarlijk dunne aanwezigheid” door nieuwe vormen van dienstwerk te veranderen. Dat moet beantwoorden “aan de doelen van een Kerk met een Amazone-gezicht en een Kerk met een inheems gezicht”.

Dit houdt in dat het aantal priester- en diakenroepingen onder de inheemse en lokale bevolking bevorderd moet worden. Ook moet gekeken worden naar welke vormen van “officieel dienstwerk” door vrouwen gedaan kan worden, gezien “de centrale rol die vrouwen tegenwoordig spelen in de Kerk van de Amazone”.

Daarbij gaat het niet om vrouwelijk priesterschap, zei de secretaris-generaal van de bisschoppensynode, kardinaal Lorenzo Baldisseri. Volgens hem biedt de synode een plaats om vrijelijk te discussiƫren over andere rollen voor vrouwen in het dienstwerk.

Het document spreekt overigens niet over de zogeheten viri probati (letterlijk ‘beproefde mannen’), het toelaten van rijpe, gehuwde mannen tot het priesterschap.

Ernaar gevraagd zei paus Franciscus in 2017: “Wij moeten bestuderen of viri probatieen mogelijkheid zijn. Dan moeten we ook bepalen welke taken zij over kunnen nemen, bijvoorbeeld in verafgelegen gebieden.”

In moeilijk toegankelijke gebieden in Latijns-Amerika, zoals het Amazonegebied, gaan al jaren stemmen op om ervaren gehuwde catecheten toe te laten tot het priesterschap.

Katholiek Nieuwsblad